Geografija

Geografski položaj

Opština Apatin je locirana, u okviru prostora Vojvodine, na krajnjem zapadu, odnosno, na podrucju zapadne Bačke i nalazi se na 45o 40' severne geografske širine i 18o 59' istočne geografske dužine. Na osnovu veličine svoje teritorije /333 km2/ može se svrstati u grupu srednje velikih pokrajinskih opština. Izuzetno povoljan geografski položaj, pozicioniranost neposredno uz levu obalu velike međunarodne reke Dunav /tzv. "plava evropska magistrala"/, predstavlja dodatni potencijal opštine. Pored ove prirodne, zapadne granice, opština Apatin se na severu i severoistoku granici sa teritorijom opštine Sombor, a na jugu i jugoistoku sa opštinom Odžaci. Uz grad Apatin koji predstavlja administrativni, privredni, prosvetni i kulturni centar, na području apatinske opštine se nalazi još 4 naselja seoskog karaktera: Svilojevo, Kupusina, Prigrevica i Sonta.

Dunav kod Apatina

Grad Apatin kao i celokupna teritorija opštine Apatin, leži na severnom delu reke Dunav, na njegovom protoku kroz SR Jugoslaviju. Na područje opštine ulazi na 1409,5 km od izvora, a napušta ga na 1367 km, tako da ukupna dužina njegove "apatinske" deonice iznosi 42 km. Dunav na ovom sektoru ima neznatan pad, koji od državne granice do ušca reke Drave iznosi 5,71 cm/km / brzina protoka Dunava kod Apatina je 1,5 - 2 m/sec/. Zbog ovih okolnosti, reka severno i južno od Apatina teče veoma sporo, a pri visokom vodostaju sklona je da menja korito, tako da je karakterišu brojni, jako razvijeni meandri, i aktivni i napušteni. Regulacijom Dunava i podizanjem čitavog sistema odbrambenih zemljanih nasipa, odvojeni su od glavnog rečnog toka mnogobrojni meandri i stvorene mrtvaje. Večce mrtvaje severno i južno od Apatina su oko Blaževca, Velikog i Malog Kazuka, Kucke, Menteša, Petreša, Zverinjaka, Srebrenice, Golica, Porica, Marinog pruda, itd. Najčešci nazivi za ove nekad aktivne tokove, a danas zatvorene površine su Stari Dunav /ili Dunavac/, Tihi Dunav, Mrtvi Dunav, itd. Maksimalan vodostaj Dunava kod Apatina registrovan je 25. juna 1965. godine i iznosio je 825 cm, dok je minimalni vodostaj od -118 cm, zabeležen 07. januara 1909.godine. Visina vodomera kod Apatina iznosi 78,81 m nadmorske visine. Prosečna širina Dunava na apatinskom sektoru iznosi 750 m (pri vodostaju od 4,50 m), sa prosečnom dubinom od 15 m (minimalna dubina je konstatovana u Starom zimovniku -2,20 m, dok je maksimalna izmerena kod Ribarske centrale -32 m). Temperaturne vrednosti vode se kreću od minimalnih 0oC (u periodu januar-mart) do maksimalnih 25,6oC (tokom jula meseca).

Geomorfološke karakteristike

Dve osnovne geomorfološke celine, na području prostiranja apatinske opštine, su lesna terasa (obuhvata severoistočne, središnje i jugoistočne delove) i aluvijalna ravan (zahvata zapadni deo). Bačka lesna terasa, svojim zapadnim delom, jedino na prostoru današnjeg Apatina, izbija na glavni tok reke Dunav i u klinastoj formi se zavlači u aluvijalnu ravan. Lesna terasa obuhvata 42% područja apatinske opštine (14,741 ha) i formirana je od barskog pretaloženog suvozemnog lesa, prosečne nadmorske visine 87 - 89 m. Aluvijalna ravan, kao drugi zastupljeni oblik reljefa na podrucju opštine, predstavlja inundacionu ravan reke Dunava. Prostire se na 58% teritorije, tj. zahvata površinu od 20.214. Širina aluvijalne ravni je neujednačena i nagnuta je blago u pravcu toka reke Dunav.

Klimatski uslovi

Opština Apatin spada u zonu koju karakteriše umereno kontinentalna klima sa četiri godišnja doba. Prosecna temperatura vazduha se kreće od minimalnih -1,80C (tokom meseca januara) do maksimalnih 21,20C, tokom jula meseca (sa godišnjim prosekom od 10,80C). Najniža registrovana temperatura je imala vrednost od -25,60C, dok je maksimalna temperatura dostigla 40,20C. Najhladniji mesec u godini je januar, a najtopliji je jul. Maksimalni stepen insolacije je tokom meseca jula (294h - 12 dana), minimalna insolacija je tokom meseca decembra (52h - 2 dana), dok je na godišnjem nivou stepen insolacije dostigao 88 dana. U toku godine je čak 198 dana, kada je cirusima, kumulusima i stratokumulusima prekriveno 2-8/10 neba. Za klimu područja apatinske opštine je, takode, karakteristicna razvijena ruža vetrova sa osobinama neuravnoteženosti. Najprisutniji je severozapadni vetar (cak 176 dana godišnje i jacine od 3 bofora) i severni (173 dana godišnje, jačine 2,5 bofora) dok se zapadni vetar manje oseća. Vlažnost vazduha je na nivou osrednjosti - tokom zimskog perioda je oko 85%, a tokom leta 67%. Vodeni talog se u proseku kreće od 550 - 650 mm na godišnjem nivou.